Programma 1. Zorg en welzijn

We verhogen het bedrag voor onafhankelijke cliëntondersteuning van € 48.537 naar structureel € 70.000. Dit betekent een verhoging van € 21.463. Vanuit de Wmo zijn alle gemeenten verplicht onafhankelijke cliëntondersteuning aan te bieden. Het doel van cliëntondersteuning is om ervoor te zorgen dat de inwoner passende ondersteuning of zorg krijgt. De gemeente moet cliëntondersteuning aanbieden op het gebied van maatschappelijke ondersteuning, preventieve zorg, zorg, jeugdhulp, onderwijs, welzijn, wonen en werk en inkomen. Het gaat om onafhankelijke ondersteuning met informatie, advies en algemene ondersteuning die bijdraagt aan het versterken van de zelfredzaamheid en participatie en het verkrijgen van een zo integraal mogelijke dienstverlening op de hiervoor genoemde gebieden. De Stichting MEE levert in Oss de onafhankelijke cliëntondersteuning. Landelijk en ook in Oss groeit de bekendheid van onafhankelijke cliëntondersteuning en daarmee ook de dienstverlening van MEE op dit vlak. Daarbij heeft ook Stichting MEE in Oss geïnvesteerd op meer bekendheid. In 2020 waren de kosten bijna € 67.000. Het betreft een wettelijk recht en er zijn nauwelijks tot geen stuurknoppen.

We verwachten dit jaar minder opbrengsten te ontvangen voor de gehandicaptenparkeerkaart. Doordat de eigen bijdrage voor € 100 per parkeerkaart niet vanaf 1 januari 2021 maar vanaf 1 april 2021 in rekening wordt gebracht bij de aanvrager, zorgt dit in 2021 voor € 15.000 minder aan inkomsten in 2021.

We hebben de activiteiten voor Maatschappelijke Opvang van 2021 ingekocht. Denk hierbij aan voorzieningen voor dak- en thuislozen. De kosten bedragen € 3.554.371. De gemeente Oss vervult bij Maatschappelijke Opvang een centrumfunctie voor de regio. Hiervoor krijgen we via de algemene uitkering een rijksvergoeding. De contractering is door ons gedaan mede namens de regionale gemeenten. We hebben hierbij een financieel tekort van € 336.051. Dit tekort betalen we uit de reserve beschermd wonen (regionaal budget).

In de programmabegroting 2020-2024 is opgenomen dat we vanaf 2021 € 200.000 willen besparen door het invoeren van gedifferentieerde tarieven bij PGB's (persoonsgebonden budgetten) voor huishoudelijke verzorging). Deze besparing is in de vorige programmabegroting verlaagd, namelijk naar € 100.000 in 2021 en € 150.000 vanaf 2022. Na het volgen van een zorgvuldig voorbereidings- en implementatietraject is gebleken dat we de besparing verder moeten bijstellen. Op basis van de huidige ervaring verwachten we dat minder inwoners de overstap van PGB naar ZIN zullen maken in reactie op de nieuwe gedifferentieerde tarieven. Dat betekent een nadeel van € 100.000 in 2021, een nadeel van € 80.000 in 2022 en een structureel nadeel van € 74.000 vanaf 2023. Dan gaan we uit van gedifferentieerde tarieven voor nieuwe klanten vanaf 1 augustus 2021 en gedifferentieerde tarieven voor doorlopende klanten vanaf 1 februari 2022.

We hebben een nadeel van € 87.000 in 2022 door de lagere eigen bijdrage Wmo in verband met de proeftuin Ruwaard. Op basis van het raadsbesluit van december 2017 over de proeftuin Ruwaard hebben we in onze begroting tot en met 2021 jaarlijks rekening gehouden met een lagere eigen bijdrage Wmo. Omdat de proeftuinafspraken tot en met 2022 lopen moeten we ook in 2022 rekening houden met een lagere eigen bijdrage. Dit hebben we voor 2022 berekend op € 87.000. Momenteel wordt een brede, onafhankelijke evaluatie uitgevoerd. Op basis van de uitkomsten van de evaluatie wordt besloten hoe de proeftuin na 2022 verder gaat. In de besluiten en afspraken over het vervolg nemen we het al dan niet innen van een eigen bijdrage en eventuele dekking daarvan mee.

We laten het restantbudget voor meerkosten maatschappelijke opvang 2020 vrijvallen. Het gaat om een eenmalig bedrag van € 569.000. In 2020 hebben we via de algemene uitkering afgerond € 830.000 ontvangen om meerkosten maatschappelijke opvang te kunnen betalen. Van dit budget hebben we afgerond € 260.000 besteed aan coronahulpmiddelen en aan het uitbreiden van de winteropvang gecombineerd met coronaopvang voor dak- en thuislozen bij het Verdihuis om aan de richtlijnen van het RIVM te kunnen voldoen. We verwachten geen kosten meer, daarom kan het restantbedrag vrijvallen.

We hebben het bestedingsplan voor de reserve beschermd wonen geactualiseerd. Daarin staat dat we de komende 3 jaar in totaal € 8,5 miljoen uit de reserve halen om aan de regiogemeenten terug te betalen. Dit is gebaseerd op de regionale bestuurlijke afspraak dat we voortaan met een plafond van de reserve gaan werken voor de centrumgemeente: 15% van het rijksbudget. Met de terugbetaling uit de reserve kunnen de lokale gemeenten zich gaan voorbereiden op de doordecentralisatie van beschermd wonen en de lokale taken en verantwoordelijkheden die daarbij horen. Dat geldt ook voor Oss. Wij krijgen de komende 3 jaar in totaal afgerond € 2,8 miljoen uit de reserve, dus afgerond € 925.000 per jaar. Dit wordt ingezet via de Investeringsagenda beschermd wonen Oss. Hiermee wordt de ambulantisering van beschermd wonen naar wonen in de wijken van psychisch kwetsbare inwoners verder vormgegeven. Een deel van de middelen zetten we in om tekorten bij individuele begeleiding en dagbesteding op te vangen die we eerder hebben gemeld. De tekorten zijn namelijk voor een deel ontstaan door de ambulantisering van de GGZ en het rijksbeleid om inwoners met een psychische kwetsbaarheid langer thuis te laten wonen. Het gaat om € 415.000 in 2021, € 167.000 in 2022 en € 190.000 in 2023. Daarnaast hebben we de komende jaren de volgende bestedingen vanuit de reserve beschermd wonen gepland: in 2021 afgerond € 1,4 miljoen, in 2022 afgerond € 960.000 en in 2023 € 500.000. Het merendeel van de kosten heeft betrekking op de harmonisatie en transformatie van beschermd wonen en maatschappelijke opvang. Daarnaast betalen we kosten uit de reserve die samenhangen met de regionale ontwikkelagenda voor inwoners met een psychische kwetsbaarheid. Verder hebben we via een afzonderlijke 3O-ontwikkeling een onttrekking van € 336.051 voor het verwachte tekort maatschappelijke opvang opgenomen. We verwachten in 2021 € 6,8 miljoen in de reserve te storten. Dit is het verwachte overschot van het budget beschermd wonen in 2021. Dat komt vooral door een hogere uitstroom naar de Wlz (Wet langdurige zorg) en een lagere uitname uit het Gemeentefonds voor uitstroom naar de Wlz. Omdat we bij beschermd wonen te maken hebben met regionale middelen stellen we voor om voortaan een gesloten systeem van de reserve beschermd wonen te maken en eventuele overschotten/tekorten rechtstreeks met de reserve te verrekenen.

De kosten voor huishoudelijke verzorging vallen hoger uit, in 2021 € 550.000 en vanaf 2022 structureel € 1.250.000. Dit komt doordat we ook in 2021 een stijging van het aantal aanvragen zien, vooral door het abonnementstarief. We zien een maandelijkse kostenstijging van zo'n 0,8%, wat ook het landelijk beeld is. We zien nog geen afvlakking van de groei. Deze kostenstijging van € 550.000 komt bovenop de structurele toename van € 175.000 die we in de eerste financiële tussenrapportage van 2021 gemeld hebben. De eerdere stijging had te maken met de overschrijding in de jaarrekening 2020. Voor 2022 gaan we uit van dezelfde maandelijkse kostenstijging van 0,8%. Dat betekent een aanvullende kostenstijging van € 700.000. In totaal hebben we dan een structureel nadeel van 2022 van € 1.250.000.

De kosten voor de Regiotaxi vallen in 2021 € 175.000 lager uit. We zien dat er gedurende COVID-19 minder ritten worden verreden waardoor de kosten lager uitvallen. Mogelijk valt de besparing nog hoger uit. Dit is afhankelijk van het gebruik van het regiotaxivervoer in de tweede helft van het jaar.

We verlagen het budget voor de praktijkondersteuner jeugd bij huisartsen in 2021 eenmalig met € 100.000. In oktober 2019 is de gemeente Oss de pilot POH GGZ Jeugd gestart. De pilot is een onderdeel van de regionale Transformatieopgaven Jeugdhulp, namelijk het versterken van de Toegang en het aanpakken van de verwijsstromen. Op dit moment nemen 7 huisartsenpraktijken deel aan de pilot. We zien op dit moment een daling van het aantal verwijsstromen. Daarom hebben we dit jaar besloten om de pilot naar 2022 te verlengen. Een uitgebreide evaluatie volgt nog. We streven nog steeds naar een grotere deelname van het aantal huisartsen. Voor de financiering hebben we structureel € 290.000 beschikbaar. Dit budget is gebaseerd op het aantal normuren dat een huisartsenpraktijk heeft. Aangezien nog niet alle huisartsen deelnemen verwachten we dit jaar € 190.000 aan kosten. We hebben dus een voordeel van € 100.000.

Bij de programmabegroting 2017 hebben we € 150.000 structureel opgenomen voor Oss Innoveert. Daarmee hebben we de afgelopen jaren onder andere nieuwe initiatieven voor wonen, welzijn en zorg gestimuleerd. Het afgelopen jaar hebben we hiervan € 30.000 structureel ingezet voor begrotingstekort bij het sociaal domein. Nu stellen we voor om € 40.500 structureel in te zetten voor Buurtgezinnen/maatjesprojecten. Een bedrag van € 25.000 handhaven we voor Oss Innoveert en voor Lief en Leed straten. Daarnaast zetten we jaarlijks € 10.000 in voor de wijkfoto/sociale agenda. Het restant bedrag van € 44.500 is bestemd voor Gebiedsgericht werken (€ 30.000 Thuis in de Buurt) en € 14.500 voor waardering mantelzorg. Dit omdat we het belangrijk vinden dat mensen zo lang en goed mogelijk thuis wonen en dat iedereen in de wijken en buurten meedoet. Door de veranderingen in de Wmo en de Jeugdwet is het aanbod van zorg en welzijn niet altijd passend meer.

We stellen voor om structureel € 40.000 beschikbaar te stellen voor de inzet van de wijkverpleegkundige. Hiervoor hebben we in de afgelopen jaren incidenteel geld vrijgemaakt. Eerst voor de jaren 2018 en 2019 en later hebben we dit verlengd voor de jaren 2020 en 2021. De inzet van een wijkverpleegkundige in de sociale teams hebben grote meerwaarde. De meerwaarde zit vooral in het leggen van de verbinding tussen aan de ene kant de zorg aan individuele cliënten en aan de andere kant wijkgerichte, niet aan individuele verzekerden toewijsbare zorg. De wijkverpleging is daarmee de schakel tussen het zorgdomein en het sociale domein. Zij brengen kennis en expertise in bij de sociale teams die bijdragen aan de transformatie opgaven. Daarnaast is het nodig dat er enkele bekende gezichten zijn die onderdeel kunnen zijn van een integraal team. Samenwerken in de teams met álle wijkverpleegkundigen in een wijk (soms wel 20!) is immers onmogelijk. Het voorstel is nu om de financiering voor de inzet van de wijkverpleegkundige in het sociaal team structureel te maken.

We ontvangen in 2021 € 291.000 extra voor acute problemen in de jeugdzorg. Dit bovenop de € 2.448.000, die we in mei al hebben ontvangen. Dit geld was gereserveerd voor regionale coördinatie en landelijke informatievoorziening door de VNG ten aanzien van de wachtlijsten, maar is slechts beperkt nodig. Vandaar dat dit via het gemeentefonds aan gemeenten wordt gegeven.

We ontvangen € 7,2 miljoen extra in 2022. Voor de jaren erna mogen we rekening houden met 75% van de bedragen uit de hervormingsagenda Jeugd. We zetten het extra geld als eerste volledig in voor het afdekken van het jaarlijkse tekort (€ 4,4 miljoen). Dit betekent dat deze gelden beschikbaar komen binnen de begroting voor andere posten. We zetten dan het resterende geld in voor Jeugdhulp. Dit voor alle jaren. Dit betekent € 2,8 miljoen extra in 2022. Dit bedrag loopt af tot € 0,8 miljoen extra in 2025.

Het budget voor beschermd wonen wordt in 2021 verhoogd met € 830.000. Dit komt vooral door een correctie op de loon- en prijsontwikkeling. Voor de jaren erna wordt het budget juist verlaagd met jaarlijks circa € 0,6 miljoen. Dit komt doordat er meer cliënten zijn overgestapt naar de Wet Langdurige Zorg (WLZ) en er dus meer budget overgeheveld moet worden.

We ontvangen jaarlijks € 22.000 extra voor maatschappelijke opvang. Dit is een regionale taak.

Voor dit vaccinatieprogramma ontvangen we vanaf 2022 jaarlijks € 13.000.